لیکن پلان

لیکن پلان چیست؟ درمان لیکن پلان قطعی است؟ آیا لیکن پلان بیماری خطرناکی است؟ هر یک از انواع لیکن پلان تناسلی، لیکن پلان دهانی و یا نوع پوستی و یا مویی آن چه عوارضی دارد و چگونه درمان می‌شود؟ برای پاسخ به سوالات خود با کلینیک دکتر میر احد موسوی همراه باشید.

بیماری‌های پوستی مانند لیکن پلان (Lichen Planus) می‌ توانند بسیار آزاردهنده باشند و نه تنها از نظر ظاهری، بلکه از جنبه‌های مختلف زندگی فرد را مختل کند. ضایعات پوستی ناشی از این نوع بیماری می ‌توانند ظاهر فرد را تحت تأثیر قرار دهند و باعث کاهش اعتماد به نفس، خجالت و انزوای اجتماعی شوند. به طور مثال خارش مداوم و شدید ناشی از لیکن پلان می ‌تواند تمرکز بر روی کار، مطالعه، خواب و سایر فعالیت‌های روزمره را دشوار کند.

بیماری پوستی لیکن پلان می تواند پوست، دهان و ناحیه تناسلی را درگیر کند. درگیری دهان، اندام تناسلی یا سایر نواحی می‌تواند باعث درد شود که انجام فعالیت‌هایی مانند غذا خوردن، صحبت کردن، رابطه جنسی یا حتی راه رفتن را مختل کند. به همین جهت این وبلاگ را برای بیماران مبتلا به لیکن پلان تهیه شده است و در آن به روش های درمان لیکن می پردازیم.

لیکن پلان چیست؟

یک بیماری مزمن پوستی است که منشا خودایمنی دارد، به این معنی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های پوست و غشاهای مخاطی حمله می ‌کند. در حالی که ژنتیک می ‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد، اما لیکن پلان یک بیماری ارثی به شمار نمی شود.

بیماری لیکن پلان

بیماری لیکن پلان با ضایعات پوستی که معمولا به صورت برجستگی‌های کوچک، صاف، چند ضلعی و بنفش رنگ با خارش شدید شناخته می ‌شوند. این ضایعات می ‌توانند در پوست، دهان به صورت لکه‌های سفید، اندام‌های تناسلی، ناخن‌ها و حتی موها ظاهر شوند.

اگرچه در برخی موارد علائم آن خود به خود ممکن است پس از مدتی بهبود یابد، اما معمولا دوره‌های طولانی دارد و در برخی موارد، تغییرات دائمی مانند لکه‌های تیره روی پوست پس از بهبود ضایعات باقی می ماند. به طور کلی، درمان قطعی برای آن وجود ندارد، هدف از درمان، کاهش علائم، به ویژه خارش و التهاب، و بهبود کیفیت زندگی بیمار است.

انواع لیکن پلان

انواع این بیماری عبارتند از:

لیکن پلان پوستی

بیماری لیکن پلان پوستی، شایع ‌ترین نوع لیکن پلان است و با ویژگی‌های ظاهری مشخصی بروز می‌کند. این لیکن پلان لکه‌ها و بثورات بنفش یا صورتی رنگ و براق بر روی پوست ظاهر می شود. در برخی موارد نادر، نوع پوستی می ‌تواند تاول‌هایی نیز ایجاد کند. یکی از ویژگی‌های تشخیصی مهم نوع پوستی، وجود رگه‌ها یا خطوط ظریف سفید رنگ بر روی سطح این لکه‌ها است که به خطوط ویکهام معروف هستند.

این خطوط به دلیل ضخیم شدن لایه گرانولار پوست ایجاد می ‌شوند و به پزشک در تشخیص لیکن پلان پوستی کمک می‌کنند. روند بهبودی این لکه‌ها معمولا می تواند طی چند ماه تا چند سال باشد.

در برخی موارد که پس از محو شدن بثورات، ممکن است جای آن‌ها به صورت لکه‌های قهوه‌ای رنگ و کم رنگ بر روی پوست باقی بماند. این لکه‌ها معمولا به مرور زمان کمرنگ‌تر می ‌شوند، اما ممکن است برای مدت طولانی باقی بمانند.

لیکن پلان دهانی

لیکن پلان دهانی، نوعی از بیماری است که به طور خاص مخاط دهان را درگیر می ‌کند. این عارضه معمولا به صورت لکه‌های سفید رنگ، خطوط توری شکل یا پلاک‌های سفید بر روی مخاط دهان ظاهر می ‌شود. این لکه‌ها می ‌توانند نواحی مختلف دهان از جمله لثه‌ها، زبان، لب‌ها، سطح داخلی گونه‌ها و حتی کام را درگیر کنند. ویژگی‌های بثورات نوع دهانی شامل زخم‌های دهانی لست که با احساس سوزش، خارش یا ناراحتی می تواند همراه باشند. در برخی موارد، زخم‌ها می ‌توانند بسیار حساس شوند و خوردن، آشامیدن و صحبت کردن را برای بیمار دشوار کنند.

التهاب و قرمزی لثه‌ها نیز از دیگر علائم این بیماری است که می ‌تواند باعث خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن شود. خشکی دهان یکی دیگر از عوارض شایع لیکن دهانی است که می‌ تواند باعث ناراحتی و افزایش خطر پوسیدگی دندان شود. مصرف غذاهای پر ادویه و تند می‌ تواند علائم دهانی را تشدید کند و باعث افزایش سوزش و ناراحتی شود. همچنین، افراد مبتلا به نوع دهانی ممکن است در تشخیص طعم‌ها دچار مشکل شوند و حس چشایی آن‌ها تغییر کند. برخی از بیماران ممکن است طعم فلز یا طعم ناخوشایند دیگری را در دهان خود احساس کنند.

لیکن پلان تناسلی

لیکن پلان تناسلی، نوعی از این بیماری است که ناحیه تناسلی مردان و زنان را درگیر می ‌کند. در مردان، این بیماری اغلب به صورت لکه‌های بدون درد و خارش، شبیه برفک، روی آلت تناسلی ظاهر می ‌شود. این لکه‌ها معمولا رنگ صورتی یا قهوه‌ای دارند و بیشتر در کلاهک آلت بروز می کنند. در زنان، نوع تناسلی با ضایعاتی روی لبه‌های داخلی واژن همراه با التهاب و قرمزی مخاط بروز می‌ کنند.

این ضایعات می‌توانند باعث درد، سوزش، خارش و ترشحات واژن شوند. در موارد شدید، ممکن است جای زخم ناشی از این بثورات روی آلت تناسلی باقی بماند. در لیکن پلان تناسلی، احتمال خونریزی در هنگام رابطه جنسی برای زنان مبتلا وجود دارد. این بیماری می‌تواند باعث نازک شدن یا ضخیم شدن پوست ناحیه تناسلی در هر دو جنس شود.

لیکن پلان مو

این بیماری در صورتی که فولیکول‌های مو را درگیر کند، به عنوان لیکن پلان فولیکولار یا لیکن پلانوپیلاریس شناخته می‌ شود. همانطور که از نام آن پیداست، این نوع از بیماری به طور خاص فولیکول‌های مو را مورد حمله قرار می ‌دهد و باعث التهاب و آسیب به آن‌ها می ‌شود. در این شرایط، اولین و بارزترین علامت، نازک شدن تدریجی موها و به دنبال آن ریزش مو خواهد بود. این ریزش مو می‌ تواند به صورت پراکنده یا به شکل تکه‌ای در پوست سر ظاهر شود.

لیکن پلان فولیکولار نه تنها پوست سر را ملتهب می ‌کند، بلکه می ‌تواند منجر به تخریب دائمی فولیکول‌های مو و در نتیجه ایجاد اسکار و ریزش موی دائمی شود. علاوه بر نازک شدن و ریزش مو، علائم دیگری نیز ممکن است در لیکن پلان فولیکولار، مانند قرمزی و التهاب پوست سر، پوسته ریزی، احساس سوزش یا خارش و تشکیل پلاک‌های سفت در اطراف فولیکول‌های مو بروز کند.

لیکن پلان فولیکولار می ‌تواند به تنهایی یا همراه با سایر انواع این بیماری، مانند لیکن پلان پوستی یا دهانی، رخ دهد. تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب می‌ تواند به کاهش التهاب، جلوگیری از تخریب بیشتر فولیکول‌های مو و کاهش احتمال ریزش موی دائمی کمک کند. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه علائم ریزش مو، نازک شدن موها، التهاب یا پوسته ریزی در پوست سر، به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.

لیکن پلان ناخن

لیکن پلان ناخن منجر به تغییرات مختلفی در ظاهر ناخن‌ها می ‌شود. این بیماری می ‌تواند باعث شود، ناخن‌ها نازک و شکننده شوند و به راحتی ترک بخورند یا بشکنند. خطوط طولی یا عرضی، فرورفتگی‌ها و شیارهایی روی سطح ناخن ایجاد شود. رنگ ناخن‌ها تغییر کند و به رنگ‌های مختلفی مانند سفید، زرد، قهوه‌ای یا حتی بنفش درآید. ناخن ممکن است از بستر خود جدا شود و فضایی بین ناخن و پوست زیر آن ایجاد شود. در برخی موارد، ناخن‌ها ممکن است ضخیم و ناهموار شوند.

در بیماری لیکن پلان ناخن کوتیکول پوستک اطراف ناخن ممکن است از بین برود و باعث آسیب‌پذیری بیشتر ناخن شود. در این نوع لیکن پلان می تواند پتریژیوم که به چسبیدن پوست به صفحه ناخن گفته می‌ شود، رخ دهد و باعث تغییر شکل ناخن شود. در موارد شدیدتر، لیکن پلان ناخن می‌تواند منجر به افتادن کامل ناخن شود.

این بیماری می تواند یک یا چند ناخن را درگیر کند و گاهی اوقات ممکن است تنها ناخن‌ها تحت تأثیر قرار بگیرند و هیچ علامت دیگری در پوست یا سایر قسمت‌های بدن ایجاد نشود. در صورتی که تمام ناخن‌ها، بیست ناخن بدن، تحت تأثیر قرار بگیرند و هیچ جای دیگری درگیر نباشد، به آن دیستروفی بیست ناخن گفته می ‌شود. شدت این تغییرات می ‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به جلوگیری از آسیب بیشتر به ناخن‌ها و کاهش احتمال افتادن آن‌ها کمک کند.

علائم بیماری لیکن پلان

بیماری لیکن پلان مشخصه‌های ظاهری و علائم خاصی دارند که به تشخیص آن کمک می‌ کند. این علائم عبارتند از:

بثورات لیکن پلان معمولا به طور ناگهانی ظاهر می ‌شوند و ممکن است پس از مدتی، گاهی تا چند سال، خود به خود بهبود یابند. با این حال، در برخی موارد، بیماری می ‌تواند مزمن شود و دوره‌های عود و خاموشی داشته باشد.

بثورات این بیماری می ‌توانند به صورت صاف یا برجسته باشند. پاپول‌ها معمولا چند ضلعی و مسطح هستند. رنگ بثورات معمولا صورتی، قرمز مایل به بنفش یا بنفش تیره است. این تغییر رنگ یکی از علائم اصلی این بیماری به شمار می رود. اندازه بثورات این بیماری معمولا کوچک است.

خارش شدید یکی از علائم اصلی و آزاردهنده این بیماری است. این خارش معمولا در شب شدت بیشتری پیدا می‌کند و می‌تواند باعث اختلال در خواب و کیفیت زندگی فرد شود.

علت ابتلا به لیکن پلان

این بیماری یک بیماری التهابی مزمن است که منشأ آن اختلال در سیستم ایمنی بدن است. به عبارت دقیق‌تر، یک بیماری خودایمنی محسوب می ‌شود، به این معنی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های خودی، در این مورد سلول‌های پوست، غشاهای مخاطی، مو و ناخن‌ها، حمله می‌کند. علت دقیق این حمله خودایمنی هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند.

راه‌های تشخیص بیماری لیکن پلان

تشخیص این بیماری معمولا با بررسی ویژگی‌های بثورات پوستی و علائم بالینی آغاز می ‌شود. اگر فردی با بثورات پوستی قرمز و ریز همراه با خارش شدید به پزشک متخصص پوست مراجعه کند، این علائم می ‌توانند نشانه‌ای از این بیماری باشند. با این حال، برای تشخیص قطعی، پزشک معمولا از روشی به نام بیوپسی پانچ استفاده می‌ کند.

در این روش، پزشک با استفاده از ابزاری دایره‌ای شکل به نام پانچ بیوپسی، نمونه کوچکی از پوست را از لایه‌های عمیق‌تر آن برمی‌دارد. این نمونه‌ی پوستی سپس برای بررسی دقیق‌تر زیر میکروسکوپ قرار داده می ‌شود. بررسی میکروسکوپی نمونه بیوپسی به پزشک کمک می‌ کند تا ویژگی‌های خاص این بیماری، مانند وجود سلول‌های التهابی خاص در اطراف عروق خونی و در محل اتصال اپیدرم و درم پوست را مشاهده کند و تشخیص قطعی دهد. روش های دیگر تشخیص لیکن پلان عبارتند از:

• آزمایش‌های خون
• آزمایش آنتی بادی‌های ضد هسته‌ای (ANA)
• تست‌های آلرژی
• درماتوسکوپی
• آزمایش هپاتیت C

درمان دارویی بیماری لیکن پلان

درمان های دارویی این بیماری باید تحت نظر پزشک متخصص مصرف شود و از مصرف خودسرانه آنها بپرهیزید. این داروها عبارتند از:

درمان بیماری لیکن پلان با کرم‌ها و پمادهای کورتیکواستروئیدی

این داروها مانند فلوسینولون، کلوبتازول و تریامسینولون، با کاهش التهاب، خارش و قرمزی پوست، به بهبود علائم این بیماری کمک می ‌کنند. این داروها معمولا به صورت موضعی بر روی نواحی درگیر پوست استفاده می‌ شوند. البته برای مصرف این داروها حتماً باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.

درمان بیماری لیکن پلان با مهارکننده‌های کلسینئورین

داروهایی مانند تاکرولیموس و پیمکرولیموس نیز به صورت موضعی برای کاهش التهاب و خارش استفاده می ‌شوند و می ‌توانند جایگزین مناسبی برای کورتیکواستروئیدها در برخی موارد باشند.

درمان بیماری لیکن پلان با آنتی‌هیستامین‌ها

این داروها، مانند لوراتادین و ستیریزین، به کاهش خارش کمک می ‌کنند و معمولا به صورت خوراکی تجویز می ‌شوند.

درمان بیماری لیکن پلان با کورتیکواستروئیدهای خوراکی

در موارد شدیدتر این بیماری که به درمان‌های موضعی پاسخ نمی‌دهند، پزشک ممکن است کورتیکواستروئیدهای خوراکی مانند پردنیزولون را برای مدت کوتاهی تجویز کند. این داروها با سرکوب سیستم ایمنی، التهاب را به طور موثری کاهش می ‌دهند.

درمان بیماری لیکن پلان با داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی

در موارد بسیار شدید و مقاوم به درمان، داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین، آزاتیوپرین و متوترکسات ممکن است تجویز شوند. این داروها با کاهش فعالیت سیستم ایمنی، به کنترل بیماری کمک می ‌کنند.

درمان بیماری لیکن پلان با رتینوئیدها

داروهایی مانند آسیترتین می ‌توانند در درمان برخی از انواع آن، به ویژه لیکن پلان دهانی، مؤثر باشند.

درمان لیکن پلان با لیزر

لیزر درمانی می‌ تواند در کاهش خارش و التهاب ضایعات این بیماری مؤثر باشد. انواع مختلفی از لیزر برای درمان بیماری‌های پوستی استفاده می ‌شود و پزشک متخصص می‌ تواند بهترین نوع لیزر را برای شرایط شما تعیین کند.

فتو تراپی برای درمان لیکن پلان

فتوتراپی شامل تاباندن نور با طول موج خاص به پوست است. در این روش از نورهای مانند نور مرئی یا نور فرابنفش B ب اند باریک (NB-UVB) برای درمان لیکن پلان استفاده می شود.

درمان لکه های قهوه ای لیکن پلان

برای کاهش لکه‌های قهوه‌ای ناشی از این بیماری، روش‌های مختلفی وجود دارد. محصولات حاوی هیدروکینون با خاصیت بی‌رنگ‌کنندگی، به روشن شدن لکه‌ها کمک می‌کنند. کرم‌های رتینوئیدی مانند آدالپالن و تره‌تینوئین، رنگدانه‌ها را کاهش می ‌دهند، اما باید تحت نظر پزشک مصرف شوند. میکرودرم ابریژن و یا پیلینگ شیمیایی میتوانند با حذف لایه‌های بالایی پوست، لکه‌ها را کم‌ رنگ‌تر می‌ کنند. کرم‌های ویتامین C و E به عنوان آنتی‌اکسیدان، در بهبود لکه‌ها مؤثرند. مهم ‌تر از همه، محافظت از پوست در برابر نور خورشید با استفاده از کرم ضدآفتاب مناسب، از تشدید لکه‌ها جلوگیری می ‌کند

لیکن پلان در چه کسانی شایع ‌تر است؟

اگرچه این بیماری می‌تواند در هر سنی و در هر فردی رخ دهد، اما برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. در اینجا به طور جامع به گروه‌هایی که احتمال ابتلا به این بیماری در آنها بیشتر است، اشاره می‌ کنیم:

•  لیکن پلان معمولا در بزرگسالان و به ویژه افراد بالای ۳۰ سال شایع ‌تر است. با این حال، این بیماری می‌ تواند در هر سنی، از جمله کودکان و نوجوانان نیز رخ دهد، اما شیوع آن در این گروه‌های سنی کمتر است.
• مطالعات نشان می دهند که زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می ‌شوند. علت این تفاوت جنسیتی هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل هورمونی می تواند در آن نقش داشته باشند. به طوری که، لیکن پلان دهانی در زنان دو برابر بیشتر از مردان دیده می ‌شود.
• افرادی که به عفونت‌های ویروسی، به ویژه ویروس هپاتیت C، مبتلا هستند، بیشتر در معرض ابتلا به لیکن پلان قرار دارند.
• فراد مبتلا به اختلالات کبدی، از جمله سیروز کبدی، نیز بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این ارتباط به دلیل نقش کبد در سیستم ایمنی و متابولیسم داروها است.
• برخی مطالعات نشان داده‌اند که ممکن است بین پرکننده‌های دندانی حاوی جیوه و بروز لیکن پلان دهانی ارتباط وجود داشته باشد. اگرچه این ارتباط هنوز قطعی نیست، اما برخی پزشکان توصیه می ‌کنند در صورت وجود لیکن پلان دهانی و پرکردگی آمالگام، در مورد جایگزینی آن با مواد دیگر با دندانپزشک مشورت شود.
• مصرف برخی داروها، مانند داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، داروهای فشار خون، داروهای ضد مالاریا و برخی داروهای دیگر، می ‌تواند باعث تحریک یا تشدید این بیماری شود.
• گرچه ارثی نیست، اما وجود سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری می ‌تواند احتمال ابتلا را در افراد افزایش دهد.
• افرادی که به سایر بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس، دیابت نوع ۱ یا بیماری‌های تیروئید مبتلا هستند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری باشند.

عوارض بیماری لیکن پلان چیست؟

عوارض این بیماری عبارتند از:

تغییر رنگ دائمی پوست

پس از بهبود ضایعات پوستی، ممکن است لکه‌های دائمی قهوه‌ای یا خاکستری روی پوست باقی بماند. این عارضه در افراد با پوست تیره بیشتر دیده می ‌شود.

مشکلات دهانی

در لیکن پلان دهانی، ضایعات می ‌توانند باعث ایجاد زخم‌های دائمی در دهان شوند. در موارد نادر، لیکن پلان دهانی مزمن می‌ تواند خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش دهد. به همین دلیل، معاینات منظم توسط پزشک برای تشخیص زودهنگام هرگونه تغییر مشکوک بسیار مهم است.

عوارض ناشی از داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی

در موارد شدید لیکن پلان که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی ‌دهند، پزشک ممکن است داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی تجویز کند. این داروها با کاهش فعالیت سیستم ایمنی، التهاب را کنترل می ‌کنند، اما در عین حال، فرد را در معرض خطر ابتلا به عفونت‌ها قرار می ‌دهند. همچنین، این داروها می‌توانند برای افرادی که سابقه سرطان دارند یا پیوند عضو انجام داده‌اند، مشکلاتی ایجاد کنند و تداخلات دارویی داشته باشند. بنابراین، استفاده از این داروها باید با دقت و تحت نظر دقیق پزشک انجام شود.

ریزش مو (در لیکن پلان مویی)

نوعی از آن به نام لیکن پلان مویی می ‌تواند باعث ریزش مو، به ویژه در پوست سر شود. در این حالت، التهاب فولیکول‌های مو منجر به ریزش مو و در برخی موارد، جایگزینی فولیکول‌های مو با بافت اسکار می ‌شود که می‌ تواند منجر به ریزش موی دائمی شود.

مشکلات ناخن (در لیکن پلان ناخن)

می ‌تواند ناخن‌ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد و باعث تغییر شکل، رنگ، ضخامت و حتی از بین رفتن ناخن‌ها شود.

فرق لیکن پلان و اگزما چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت بین اگزما و لیکن پلان در عامل ایجاد کننده آن‌ها نهفته است. اگزما، که به عنوان درماتیت آتوپیک نیز شناخته می ‌شود، معمولا ناشی از عوامل خارجی مانند آلرژن‌ها، مواد حساسیت‌ زا مانند گرده گیاهان، گرد و غبار، موی حیوانات، مواد شیمیایی، خشکی پوست، استرس و گاهی اوقات عفونت‌ها است. در واقع، اگزما یک واکنش التهابی پوست به این عوامل است.

در مقابل، این بیماری خود ایمنی است، علاوه بر تفاوت در علت، ظاهر بثورات پوستی نیز در این دو بیماری متفاوت است. در اگزما، بثورات ها معمولا به صورت پوست خشک، قرمز، ملتهب، خارش ‌دار، پوسته‌پوسته و گاهی اوقات همراه با ترشح مایع ایجاد می ‌شوند. در اگزما این بثورات می ‌توانند در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند.

رژیم غذایی افراد مبتلا به بیماری لیکن پلان

رژیم غذایی مناسب می ‌تواند نقش مهمی در کنترل علائم این بیماری ایفا کند و به بهبود وضعیت کلی بیمار کمک کند. اگرچه رژیم غذایی به تنهایی نمی ‌تواند لیکن پلان را درمان کند، اما با تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب، می‌ تواند در کنار سایر روش‌های درمانی مؤثر باشد. در اینجا به طور خلاصه به نکات مهم در مورد رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به لیکن پلان اشاره می ‌کنیم:

مصرف ویتامین C

مصرف ویتامین C نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، از آنجایی که این بیماری، یک بیماری خود ایمنی است. منابع غذایی غنی از ویتامین C شامل میوه‌ها و سبزیجات تازه، به ویژه مرکبات مانند پرتقال، لیموترش و گریپ ‌فروت، کیوی، فلفل دلمه‌ای، توت‌فرنگی، بروکلی و سبزیجات برگ تیره مانند اسفناج و کلم پیچ هستند.

امگا ۳

اسیدهای چرب امگا ۳ دارای خواص ضد التهابی قوی هستند و می ‌توانند به کاهش التهاب ضایعات پوستی کمک کنند. منابع غذایی غنی از امگا ۳ شامل ماهی‌های چرب مانند سالمون، ماهی تن، ساردین و ماهی خال مخالی، همچنین گردو، دانه کتان، دانه چیا و روغن زیتون هستند. در صورت نیاز، می ‌توان از مکمل‌های امگا ۳ نیز تحت نظر پزشک استفاده کنید.

روی (زینک)

روی یک ماده معدنی ضروری برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن می باشد و می تواند برای بیماری این بیماری مفید باشد. منابع غذایی غنی از روی شامل گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، آجیل‌ها به ویژه بادام و تخمه کدو، غلات کامل، حبوبات و لبنیات هستند.

آنتی‌اکسیدان‌ها

آنتی‌اکسیدان‌ها موادی هستند که از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می ‌کنند و می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود سلامت پوست کمک کنند. منابع غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها شامل میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ، به ویژه توت‌ها، انگور قرمز، انار، چای سبز و شکلات تلخ هستند.

اجتناب از غذاهای محرک

برخی غذاها می‌ توانند علائم این بیماری را در برخی افراد تشدید کنند. این غذاها شامل غذاهای تند، اسیدی، فرآوری شده، حاوی قند زیاد، الکل و کافئین هستند. بهتر است با توجه به تجربه شخصی خود، غذاهایی که باعث تشدید علائم می‌شوند را شناسایی و از مصرف آنها اجتناب کنید.

درمان خانگی بیماری لیکن پلان

در کنار درمان‌های پزشکی که توسط پزشک متخصص پوست تجویز می ‌شوند، برخی از مراقبت‌های خانگی نیز می‌توانند در بهبود علائم و کاهش شدت بیماری مؤثر باشند. این مراقبت‌ها عمدتا بر پایه مراقبت از پوست و رعایت رژیم غذایی مناسب استوارند.. با این حال، برخی از توصیه‌های کلی برای درمان خانگی لیکن پلان عبارتند از:

• خاراندن بثورات می ‌تواند باعث تحریک بیشتر پوست، افزایش التهاب و حتی ایجاد زخم و عفونت شود. بنابراین، تا حد امکان از خاراندن نواحی درگیر خودداری کنید.
• قرار دادن کمپرس سرد بر روی نواحی ملتهب می ‌تواند به کاهش خارش و التهاب کمک کند.
• استفاده از مرطوب‌کننده‌های بدون عطر و مواد شیمیایی تحریک‌کننده به حفظ رطوبت پوست و کاهش خشکی و خارش کمک می ‌کند.
• صابون‌ها و شوینده‌های قوی می ‌توانند پوست افراد مبتلا به این بیماری را خشک و تحریک کنند. از شوینده‌های ملایم و بدون عطر استفاده کنید.
• لباس‌های نخی و نرم از تحریک پوست جلوگیری می ‌کنند. از پوشیدن لباس‌های تنگ و پلاستیکی خودداری کنید.
• برخی عوامل مانند استرس، برخی داروها، آلرژن‌ها و مواد شیمیایی می ‌توانند علائم لیکن پلان را تشدید کنند. سعی کنید این عوامل را شناسایی و از آنها اجتناب کنید.
• برخی افراد معتقدند که رژیم غذایی می ‌تواند بر علائم این بیماری تأثیر بگذارد. اگرچه تحقیقات علمی قطعی در این زمینه وجود ندارد، اما برخی پزشکان توصیه می‌ کنند از مصرف غذاهای اسیدی، تند، ادویه‌ دار و فرآوری شده خودداری شود. همچنین، مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند مفید باشد.
• استرس می‌تواند علائم این بیماری را تشدید کند. روش‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی می‌توانند مفید باشند.

درمان طب سنتی لیکن پلان

درمان طب سنتی لیکن پلان به هیچ وجه نمی تواند جایگزین درمان های پزشکی شود و قبل از استفاده از این نوع درمان باید با پزشک خود مشورت کنید. این درمان ها عبارتند از:

درمان لیکن پلان با زردچوبه

زردچوبه حاوی ماده‌ای به نام کورکومین است که دارای آنتی‌اکسیدانی قوی است. می ‌توانید پودر زردچوبه را با شیر، آب یا روغن‌های گیاهی مخلوط کنید و به صورت موضعی روی ضایعات پوستی قرار داد.

درمان لیکن پلان با زنجبیل

زنجبیل نیز دارای خواص ضد التهابی است و می ‌تواند به کاهش خارش و التهاب کمک کند. می ‌توانید از دمنوش زنجبیل استفاده کنید یا پودر زنجبیل را به صورت موضعی روی ضایعات قرار داد.

درمان لیکن پلان با آلوئه ورا

آلوئه ‌ورا به دلیل خواص آبرسانی و التیام‌ بخشی خود، یک گیاه شناخته شده است. ژل داخل برگ آلوئه‌ورا می‌تواند به تسکین خارش، التهاب و تحریک پوست کمک کند.

سوالات متدوال

آیا لیکن پلان سرطان است؟

خیر، سرطان نیست. لیکن پلان یک بیماری التهابی مزمن و خودایمنی است. اگرچه به خودی خود سرطان نیست، اما در موارد نادر، لیکن پلان طولانی مدت، به ویژه در دهان، می‌ تواند خطر ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی را افزایش دهد. به همین دلیل، افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، به ویژه نوع دهانی آن، باید تحت نظر پزشک متخصص پوست باشند و معاینات منظم انجام دهند تا هرگونه تغییر مشکوک به موقع تشخیص داده شود.

آیا بیماری لیکن پلان خطرناک است؟

این بیماری به خودی خود یک بیماری خطرناک یا کشنده محسوب نمی‌شود، اما می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

درمان قطعی لیکن پلان موی سر چیه؟

متاسفانه، درمان قطعی برای لیکن پلان موی سر وجود ندارد.

رویش مجدد مو در بیماری لیکن پلان امکان پذیر است؟

در لیکن پلان مویی، التهاب شدید می ‌تواند منجر به از بین رفتن دائمی فولیکول‌های مو شود. وقتی فولیکول مو از بین می‌ رود، دیگر قادر به تولید موی جدید نیست.

شامپو مخصوص لیکن پلان چیست؟

برای شستشوی مو در این بیماری، شامپوهای بدون سولفات و پارابن را انتخاب کنید، زیرا این مواد شیمیایی می ‌توانند پوست سر را تحریک و خشک‌تر کنند. شامپوهای مناسب این بیماری باید حاوی مواد مرطوب‌کننده و تسکین دهنده مانند آلوئه ‌ورا، عصاره گیاهان آرام‌بخش و روغن‌های گیاهی باشند. همچنین، از شامپوهای حاوی عطر و رنگ‌های مصنوعی پرهیز کنید، زیرا این مواد نیز می ‌توانند علائم بیماری را تحریک و تشدید کنند.

چه زمانی برای درمان لیکن پلان به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائمی مانند بثورات پوستی بنفش یا صورتی رنگ، خارش دار، با خطوط سفید توری شکل، یا زخم و لکه‌های سفید در دهان، تغییرات در ناخن‌ها مانند شیار، نازک شدن، یا جدا شدن از بستر یا علائم مشابه در ناحیه تناسلی مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان لیکن پلان می‌تواند از پیشرفت بیماری، شدت یافتن علائم و ایجاد عوارض جدی ‌تر جلوگیری کند.

آیا بیماری لیکن پلان عفونی است؟

خیر، یک بیماری عفونی نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی ‌شود. این بیماری یک اختلال خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های پوست، غشاهای مخاطی مانند دهان و اندام تناسلی، مو یا ناخن‌ها حمله می ‌کند.

لیکن پلان در کجای بدن ایجاد می شود؟

می‌تواند پوست، دهان، اندام تناسلی، ناخن‌ها و مو را درگیر کند.

لیکن پلان چقدر شایع است؟

بیماری نسبتا شایع است و حدود ۱ درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار می ‌دهد. این بیماری معمولا در بزرگسالان بین ۳۰ تا ۶۰ سال دیده می ‌شود، اما می ‌تواند در هر سنی رخ دهد.

چگونه می‌توان خارش ناشی از لیکن پلان را کاهش داد؟

خارش ناشی از آن می ‌تواند بسیار آزاردهنده باشد، اما روش‌هایی برای کاهش آن وجود دارد. استفاده از کرم‌ها و پمادهای کورتیکواستروئیدی موضعی تحت نظر پزشک می ‌تواند به کاهش التهاب و خارش کمک کند. داروهای آنتی‌هیستامین خوراکی نیز می‌ توانند در کاهش خارش مؤثر باشند. مرطوب نگه داشتن پوست با لوسیون‌های بدون عطر و مواد شیمیایی و پرهیز از خاراندن ناحیه آسیب ‌دیده نیز توصیه می ‌شود، زیرا خاراندن می‌تواند وضعیت را بدتر کند و خطر عفونت را افزایش دهد. کمپرس سرد یا حمام ولرم نیز می‌ تواند به تسکین خارش کمک کند.

یا لیکن پلان مسری است؟

خیر، این بیماری به هیچ وجه مسری نیست. این بیماری از فردی به فرد دیگر منتقل نمی ‌شود. بنابراین، تماس با فرد مبتلا به آن هیچ خطری برای شما ندارد.

آیا لیکن پلان در کودکان هم دیده می‌شود؟

اگرچه این بیماری بیشتر در بزرگسالان بین ۳۰ تا ۶۰ سال دیده می‌شود، اما می‌تواند در کودکان نیز رخ دهد. البته شیوع آن در کودکان کمتر است. علائم و درمان لیکن پلان در کودکان مشابه بزرگسالان است.

چه مدت طول می‌کشد تا درمان لیکن پلان مؤثر باشد؟

مدت زمان پاسخ به درمان در افراد مختلف متفاوت است و به شدت بیماری و نوع درمان بستگی دارد. در برخی موارد، بهبودی طی چند هفته حاصل می ‌شود، در حالی که در موارد دیگر ممکن است چند ماه طول بکشد.

آیا بعد از قطع درمان، لیکن پلان دوباره برمی‌گردد؟

متاسفانه، لیکن پلان یک بیماری مزمن است و احتمال عود آن پس از قطع درمان وجود دارد. با این حال، با مدیریت صحیح و پیگیری منظم با پزشک می ‌توان از عود بیماری جلوگیری کرد یا شدت آن را کاهش داد.

آیا می ‌توان با وجود لیکن پلان رابطه جنسی داشت؟

بله، در بیشتر موارد می‌ توان با وجود این بیماری رابطه جنسی داشت. با این حال، اگر لیکن پلان تناسلی باعث درد یا ناراحتی شود، بهتر است با پزشک خود در مورد راه‌های کاهش این علائم صحبت کنید.

آیا لیکن پلان بر بارداری تأثیر می‌گذارد؟

مطالعات کافی در مورد تأثیر این بیماری بر بارداری وجود ندارد. با این حال، برخی داروها که برای درمان این بیماری استفاده می ‌شوند ممکن است در دوران بارداری مضر باشند. بنابراین، اگر قصد بارداری دارید یا باردار هستید، حتما زیر نظر پزشک باشید.

آیا لیکن پلان طول عمر را کاهش می ‌دهد؟

خیر، به خودی خود باعث کاهش طول عمر نمی ‌شود. با این حال، برخی از انواع آن مانند لیکن پلان دهانی می ‌توانند خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش دهند. و در صورت بروز سرطان می تواند روی طول عمر شما تاثیر بگذارد.

تجربه درمان لیکن پلان

دکتر میر احد موسوی تجربه درمان 20 ساله در زمینه درمان این بیماری دارند و بیمار بیشماری که به این بیماری مبتلا هستند، تحت نظر ایشان هستند و روند درمان را طی میکنند.

بهترین پماد برای درمان لیکن پلان

برای این بیماری پمادهای کورتیکواستروئیدی موضعی مانند کلوبتازول، بتامتازون، و فلوتیکازون معمولا به عنوان خط اول درمان برای کاهش التهاب و خارش ناشی از لیکن پلان استفاده می ‌شوند. در صورت ابتلا به این بیماری از مصرف خودسرانه این پمادها بپرهیزید و زیر نظر پزشک از آنها استفاده کنید.

درمان قطعی لیکن پلان چیست؟

متاسفانه، در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای درمان این بیماری وجود ندارد

بهترین راه درمان بیماری لیکن پلان دهانی

برای درمان لیکن پلان دهانی، علاوه بر موارد ذکر شده، دهانشویه‌های حاوی کورتیکواستروئید یا سایر داروهای ضد التهاب نیز ممکن است تجویز شوند. رعایت بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان، نیز برای بهبود علائم و جلوگیری از عفونت‌های ثانویه بسیار مهم است.

من لیکن پلان دارم چه کنم؟

اگر به این بیماری مبتلا هستید، اولین قدم مراجعه به یک متخصص پوست برای تشخیص دقیق و تعیین بهترین روش درمانی است. اگر به این بیماری مبتلا هستید، می توانید به کلینیک دکتر میر احد موسوی مراجعه کنید.

آزمایش مخصوص لیکن پلان چیست؟

هیچ آزمایش اختصاصی برای تشخیص آن وجود ندارد. تشخیص این بیماری عمدتا بر اساس معاینه بالینی توسط پزشک متخصص پوست و مشاهده ویژگی‌های ظاهری ضایعات پوستی، مخاطی یا ناخن‌ها صورت می‌ گیرد. در مواردی که پزشک به درگیری اندام‌های داخلی مانند کبد (به دلیل ارتباط احتمالی با هپاتیت C مشکوک باشد، ممکن است آزمایش خون برای بررسی عملکرد کبد هپاتیت C تجویز کند.

چه چیزی باعث لیکن پلان می شود؟

هیچ علت مشخصی برای بروز آن وجود ندارد و این بیماری، یک بیماری خود ایمنی است.

بهترین دکتر برای درمان لیکن پلان در تهران

می‌توانید برای درمان بیماری های پوستی از جمله این بیماری به کلینیک پوست و موی دکتر میراحد موسوی مراجعه کنید. از دیگر خدمات پوستی و زیبایی که می‌توانید در این کلینیک دریافت کنید می‌توان به لیزر فول بادی موهای زائد، لیزر اندولیفت و وایتنینگ، عمل‌های زیبایی از جمله بلفاروپلاستی و بوکالفت، تزریقات زیبایی از جمله تزریق چربی صورت، تزریق فیلر و ژل، خدمات هایفوتراپی و انواع دیگر خدمات زیبایی اشاره کرد.