نور درمانی

نور درمانی یا فتوتراپی یک روش پزشکی است که در آن با استفاده از نور طبیعی یا مصنوعی و با استفاده از تابش نور به بخش‌های مختلف بدن از جمله پوست به درمان انواع مشکلات می‌پردازد. در این مقاله به معرفی این روش، مزایا و کاربرد آن می پردازیم.

نور درمانی 

نور درمانی یا فتوتراپی روشی است که از گذشته‌های بسیار دور، از زمان تمدن‌های باستانی مورد استفاده برای درمان بیماری‌ها قرار می گرفت. در آن زمان از نور طبیعی برای درمان استفاده می شود که هلیودرمانی گفته می شد. امروزه، نور درمانی به عنوان یک روش درمانی غیر تهاجمی، ایمن و موثر برای درمان انواع مشکلات پوستی و جوانسازی پوست مورد استفاده قرار می گیرد.

نور درمانی پوست چیست؟

در این روش از نور طبیعی یا مصنوعی برای بهبود وضعیت پوست استفاده می شود. این روش از هزاران سال پیش در تمدن‌های باستانی مانند مصر و هند برای درمان بیماری‌های پوستی استفاده می ‌شد، امروزه نیز با پیشرفت علم از این روش برای درمان برخی بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس، ویتیلیگو و درماتیت آتوپیک استفاده می شود.

در این روش، از اشعه‌های UV برای کاهش التهاب و کنترل رشد غیرطبیعی سلول‌های پوستی و از نورهای LED (قرمز، آبی و غیره) برای تحریک کلاژن‌ سازی و بهبود چین و چروک استفاده می ‌شود. این امواج بر پوست تابانیده شده و با سرکوب پاسخ ایمنی بیش از حد یا تحریک تولید کلاژن، به جوانسازی پوست و بهبود علائم بیماری‌های پوستی کمک می ‌کنند.

نور درمانی چگونه انجام می شود؟

ابتدا یک پزشک وضعیت شما را ارزیابی می‌کند تا مطمئن شود که این درمان برای شما مناسب است. او نوع نور، تعداد و مدت جلسات را مشخص می ‌کند. برای انجام این روش همانند هر روش زیبایی دیگری پوست شما باید تمیز و عاری از هرگونه محصول پوستی باشد. برای جلوگیری از آسیب به چشم، از شما خواسته می شود تا از عینک مخصوص استفاده نمایید.

کاربرد نور درمانی

عبارتند از:

نور درمانی برای پسوریازیس

برای درمان پسوریازیس از نور فرابنفش (UV) و یا نورهای (LED) استفاده می شود. زمانی که پوست در معرض نور قرار می گیرد باعث کاهش التهاب، کند شدن تکثیر سلول‌های پوستی و افزایش گردش خون می شود و در نهایت در نتیجه، قرمزی، خارش و ضخامت پلاک‌ها بهبود پیدا می ‌کند.

نور درمانی برای ویتیلیگو

این روش در درمان پیسی برای کاهش لک پوستی، کاهش لکه‌های سفید و بازگشت نسبی رنگ پوست استفاده می شود. نور UV زمانی که به پوست می تابد، ملانوسیت‌ها را تحریک می‌ کند تا دوباره شروع به تولید رنگدانه کنند. این امر باعث می ‌شود که لکه‌ها به تدریج رنگ بگیرند و همرنگ پوست طبیعی شوند.

نور درمانی برای اگزما

فتوتراپی، برای درمان اگزما است که با هدف کاهش التهاب و خارش به بهبود وضعیت پوست انجام می شود. با استفاده از اشعه فرابنفش، فعالیت سلول‌های ایمنی پوست که در ایجاد التهاب نقش دارند، سرکوب می شود. این فرآیند باعث کاهش التهاب و قرمزی پوست شده و به تسکین خارش کمک می‌ کند. در نتیجه، علائم اگزما بهبود می‌ یابند و پوست به مرور ترمیم می ‌شود.

نور درمانی برای سرطان پوست

نوع خاصی از نوردرمانی به نام‌های رادیوتراپی، فتودینامیک تراپی (PDT) می ‌تواند در پروسه درمان سرطان پوست موثر باشد که که با استفاده از نور و ماده حساس به نور، سلول‌های سرطانی را تخریب می ‌کند و از رشد آن‌ها جلوگیری می کند.

نور درمانی برای زردی نوزاد

فتوتراپی در درمان زردی نوزاد می تواند به کاهش سطح بیلی‌ روبین کمک کند. در این روش، نوزاد زیر یک لامپ مخصوص با طول موج خاصی از نور آبی و سبز قرار می ‌گیرد. این نور باعث تغییر در سطح بیلی‌ روبین و دفع آن از طریق ادرار می شود.

هزینه نور درمانی

هزینه آن به عوامل مختلفی مانند نوع درمان (جوانسازی و درمان بیماری پوستی)، نوع دستگاه، تعداد جلسات، وسعت ناحیه درمان بستگی دارد و می تواند برای هر فرد متفاوت باشد.

فواید نور درمانی

عبارتند از:

• کاهش چین و چروک صورت.
• بهبود اسکار.
• بهبود گردش خون.
• تحریک تولید کلاژن.
• روشن شدن پوست.
• پیشگیری از تاول تبخالی.
• بهبود زخم.
• ترمیم بافت.
• رفع لک پوستی.
• بهبود جای سوختگی.
• کاهش عوارض ناشی درمانهای دارویی سرطان.

عوارض نور درمانی چیست؟

عوارض ناشی از این روش خفیف و زود گذر است؛ زیرا این روش یک درمان ایمن به شمار می رود و عوارض آن عبارتند از:

• سردرد.
• خستگی یا حالت تهوع.
• کج ‌خلقی.
• خستگی چشم و تاری دید.
• بی ‌خوابی یا اختلال در خواب.
• خارش.
• قرمزی پوست.
• خشکی پوست.
• تاول.

انواع نور درمانی

عبارتند از:

نور درمانی با اشعه ماورای بنفش (UV)

اشعه فرابنفش (UV) از نور مصنوعی با طول موج‌های مشخص برای بهبود بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس، ویتیلیگو و درماتیت آتوپیک استفاده می شود. در این درمان، بیمار تحت تابش نور (UV) کنترل ‌شده قرار می ‌گیرد که به کاهش التهاب و کند شدن رشد بیش از حد سلول‌های پوستی کمک می ‌کند.

نور درمانی با اشعه مادون قرمز

اشعه مادون قرمز از طول موج‌های خاصی از نور مادون قرمز استفاده می ‌کند. این نور با نفوذ عمیق به لایه‌های زیرین پوست و بافت‌های بدن باعث تسکین دردهای عضلانی و مفصلی، بهبود گردش خون، ترمیم بافت‌ها، بهبود زخم، تحریک رشد مو، تحریک تولید کلاژن و الاستین می شود.

نور درمانی با LED

در این روش از طول موج‌های مختلف نور مانند آبی، قرمز و سبز با هدف درمانی خاصی استفاده می شود. برای مثال، نور آبی برای درمان آکنه استفاده می شود، در حالی که کاربرد نور قرمز در تحریک کلاژن سازی و جوانسازی پوست است.

نور درمانی با لیزر

در نور درمانی با لیزر از نور متمرکز و تک ‌رنگ برای درمان‌های دقیق استفاده می ‌شود. لیزرها انواع مختلفی دارند که هر کدام کاربرد خاصی دارند. از لیزرهای با توان بالا برای از جوانسازی، از بین بردن تاتو، لیزر موهای زائد و برداشتن خال استفاده می ‌شود.

انواع طیف نوری به کار رفته در فتوتراپی

عبارتند از:

نور قرمز

نور قرمز به تحریک کلاژن سازی کمک می کند و از آن برای کاهش چین و چروک، تسریع روند ترمیم زخم، بهبود بافت پوست و از بین بردن لکه‌های ناشی از آفتاب استفاده می شود.

نور سبز

نور سبز برای کاهش چین و چروک، رفع قرمزی، آکنه، هایپرپیگمانتاسیون و لکه‌های پیری کاربرد دارد.

نور زرد

نور زرد برای کاهش قرمزی و التهاب، بهبود گردش خون، جوانسازی، روشن شدن و شفافیت پوست استفاده می شود.

نور آبی

نور آبی در نور درمانی برای درمان آکنه، جوش‌های پوستی، زردی نوزادان، درمان برخی از بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس و اگزما کاربرد دارد.

نور بنفش

این نور دو باند قرمز و آبی می باشد و برای درمان آکنه پوستی مورد استفاده قرار می گیرد.

نور سفید

نور سفید می تواند در کاهش شلی و افتادگی پوست موثر باشد و کیفیت پوست را بهبود ببخشد.

مراقبت پیش از نور درمانی صورت

عبارتند از:

• پیش از درمان توصیه می کنیم با یک متخصص پوست مشورت کنید. پزشک با بررسی دقیق وضعیت پوست شما، نوع بیماری و سوابق پزشکی‌تان، تشخیص می‌ دهد که آیا کاندید مناسبی برای این درمان هستید یا خیر.
• لیست کاملی از تمام محصولات و داروهایی که مصرف می‌ کنید، شامل مکمل‌های غذایی، داروهای بدون نسخه و محصولات مراقبت از پوست را در اختیار پزشک خود قرار دهید.
• پیش از جلسات نور درمانی، با تجویز پزشک خود باید از مصرف داروهای ضدالتهابی و رتینوئیدها خودداری کنید.
• در طول دوره درمان، از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.

مراقبت پس از نور درمانی صورت

عبارتند از:

• پس از فتوتراپی باید از پوست خود در برابر اشعه آفتاب محافظت کنید؛ زیرا پس از درمان پوست شما حساس می شود و نیاز است برای مدتی در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرید.
• حتی اگر به بیرون نمی‌روید، باید از ضد آفتاب با طیف وسیع و SPF بالای ۳۰ استفاده کنید. ضد آفتاب‌های فیزیکی می توانند گزینه مناسبی برای بعد درمان باشند.
• برای محافظت بیشتر، از کلاه لبه پهن و لباس‌هایی که ناحیه تحت درمان را می‌پوشانند استفاده کنید.
• برای حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت از استفاده از محصولات قوی پوستی مانند لایه بردارها و رتینول خودداری کنید.
• از کرم مرطوب کنننده و آبرسان استفاده نمایید.

سوالات متداول

برای درمان چه نوع بیماری هایی از نور درمانی استفاده می شود؟

از این روش برای درمان بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس، ویتیلیگو، اگزما، درماتیت آتوپیک و آکنه استفاده می شود.

نور درمانی برای چه افرادی توصیه نمی شود؟

برخی افراد ممکن است کاندیدای مناسبی برای این درمان نباشند، از جمله:

• افرادی که به نور خورشید یا نورهای مصنوعی حساسیت شدید دارند.
• کسانی که داروهای حساس‌کننده به نور مصرف می‌کنند.
• خانم‌های باردار.
• سابقه خانوادگی در ابتلا به سرطان پوست.
• افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی و سل.

هر جلسه نور درمانی چقدر طول می‌کشد و چند جلسه لازم است؟

مدت زمان هر جلسه و تعداد جلسات کلی به نوع بیماری و شدت آن بستگی دارد. معمولا هر جلسه بین 10 تا 30 دقیقه طول می ‌کشد و ممکن است نیاز به 2 تا 3 جلسه در هفته به مدت چندین هفته باشد.

آیا می ‌توان از دستگاه‌های نور درمانی خانگی استفاده کرد؟

بله، می توانید از این روش در خانه استفاده کنید. دستگاه‌های خانگی مانند ماسک‌های LED وجود دارند. اما قدرت و اثربخشی آن‌ها کمتر از دستگاه‌های کلینیکی است و نباید از آن‌ها انتظار بسیار زیادی داشته باشید.

آیا نور درمانی برای همه انواع پوست و رنگ پوست مناسب است؟

بله، یکی از مزایای اصلی نوردرمانی، به‌ویژه نوردرمانی با LED، این است که برای انواع و رنگ‌های مختلف پوست مناسب و بی ‌خطر است.

آیا نور درمانی برای درمان آکنه مؤثر است؟

بله، یکی از روش‌های موثر برای درمان آکنه، به ویژه آکنه خفیف تا متوسط است. نور آبی با از بین بردن باکتری‌های مولد آکنه در زیر سطح پوست، به کاهش جوش‌ها کمک می ‌کند.

نتایج نور درمانی چقدر ماندگار است؟

ماندگاری نتایج نوردرمانی به نوع بیماری و شرایط فردی بستگی دارد. به طور معمول نتایج این روش تا یکسال می تواند حفظ شود. سپس نیاز به جلسات تمدیدی خواهید داشت.

آیا نور درمانی برای چشم‌ها ضرر دارد؟

بله، قرار گرفتن چشم‌ها در معرض نور شدید در طول درمان می‌ تواند باعث خستگی چشم، سردرد یا آسیب‌های جدی‌تری شود. به همین دلیل، در طول جلسات درمان باید از عینک‌های محافظ مخصوص استفاده شود.

آیا پس از جلسات نور درمانی، دوره نقاهتی وجود دارد؟

این روش غیر تهاجمی است و دوره نقاهت خاصی ندارد. و شما می توانید فعالیت روزمره خود را از سر بگیرید.